Σλέσβιχ - Χολστάιν

(Schleswig - Holstein). Ομοσπονδιακό κρατίδιο της Γερμανίας, στο νότιο τμήμα της χερσονήσου της Γιουτλάνδης (έκταση 15 731 τ. χιλιόμ., 2 594 606 κάτοικοι). Συνορεύει στα βόρεια με τη Δανία στα νοτιοανατολικά με το Μέκλενμπουργκ της Α. Γερμανίας και στα νότια με την Κάτω Σαξονία και την περιφέρεια του Αμβούργου. Πρωτεύουσα είναι το Κίελο με 243 579 κατοίκους. Το Σ.-X. εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην ιστορία το 800 μ.Χ. περίπου, σαν το βορειότερο τμήμα του δουκάτου της Σαξονίας, το οποίο κυριεύτηκε και εκχριστιανίστηκε από τον Καρλομάγνο. Στις αρχές του 12ου αι. πέρασε στη δικαιοδοσία των κομήτων της Σάουενμπουργκ, που έκαναν νικηφόρους πολέμους εναντίον των Δανών βασιλιάδων. Στα χρόνια του αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Όθωνα B’ αποτελούσε το βόρειο τμήμα της αυτοκρατορίας, που όμως ο Κορράδος B’ το παραχώρησε στον Κανούτο το Μέγα της Δανίας. Όταν εξαφανίστηκε η δυναστεία των κομήτων του Σάουενμπουργκ, τα κρατίδια αυτά εκλέξανε το 1406 ηγεμόνα τους το Δανό βασιλιά Χριστιανό A’, ο οποίος υποσχέθηκε ότι στο εξής θα παράμεναν αδιαίρετα. Το 1815 με απόφαση του Συνέδριου της Βιέννης το Χολστάιν, όχι όμως και το Σλέσβιχ, έγινε μέλος της Γερμανικής Ομοσπονδίας. Το γεγονός αυτό όξυνε τις αντιθέσεις μεταξύ των Δα\ών και των Γερμανών και το 1848 οι Δανοί εθνικιστές επαναστάτησαν, κατέλαβαν την κυβέρνηση στην Κοπεγχάγη και ο λαός του Σ. - X. σχημάτισε δική του κυβέρνηση. Ύστερα από επέμβαση των πρωσικών στρατευμάτων οι Δανοί διώχτηκαν από τα κρατίδια αυτά αλλά κάτω από την πίεση της Ρωσίας, της Αγγλίας και της Σουηδίας τα δύο δουκάτα αποδόθηκαν το 1851 - 52 στη Δανία. Στη διάρκεια του γερμανοδανικού πολέμου του 1864 ο Δανοί διώχτηκαν από το Σ. - X. το οποίο με τη συνθήκη Ειρήνης της Βιέννης (1864), παραχωρήθηκε στην Αυστρία και την Πρωσία. Δύο χρόνια αργότερα η διανομή της «λείας» οδήγησε στον αυστροπρωσσικό πόλεμο, που κατάληξε στη συνθήκη ειρήνης της Πράγας, σύμφωνα με την οποία η Αυστρία μεταβίβασε στην Πρωσία τα δικαιώματα της πάνω στο Σ. - X. αλλά με τον όρο ότι θα γινόταν δημοψήφισμα στο βόρειο Σλέσβιχ, προκειμένου εκεί να αποφάσιζαν ή όχι την ένωσή τους με τη Δανία. Ο Μπίσμαρκ δεν συμμορφώθηκε με τον όρο αυτό και κατόρθωσε να πείσει την αυστριακή κυβέρνηση να τον ακυρώσει. Στο διάστημα 1867 - 1945 το Σ. - X. αποτελούσε επαρχία της Πρωσσίας στην οποία το 1937 προσαρτήθηκε και η ελεύθερη πόλη της Λυβέκης. Μετά τον B’ Παγκόσμιο πόλεμο έγινε ομοσπονδιακό κρατίδιο της Δ. Γερμανίας εκτός από το βόρειο τμήμα του, που δόθηκε στη Δανία.